Şekerbura: Geleneksel Türk Tatlısı
Şekerbura, Türk mutfağının zengin tatlı çeşitlerinden biridir. Genellikle özel günlerde ve bayramlarda yapılan bu tatlı, ince hamurdan yapılan dış yüzeyi ve içindeki ceviz veya fındık ile bezenmiş harcıyla damakları şenlendirir. Bu yazıda, şekerburayı daha yakından tanıyacak, tarihçesini öğrenecek ve evde nasıl yapabileceğinizi keşfedeceksiniz.
Şekerburanın Tarihçesi
Şekerbura, Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Orta Asya’dan gelen göçlerle Türk mutfağına dahil olan bu tatlı, zamanla Anadolu ve Balkanlar’da da popüler hale gelmiştir. Adını, “şeker” ve “bura” kelimelerinden alır. “Bura”, Farsça kökenli olup, “kapatmak” anlamına gelir. Yani şekerbura, şekerle kapatılmış bir tatlı anlamında kullanılmaktadır.
Osmanlı döneminde özellikle saray mutfağında öne çıkan şekerbura, zamanla halk arasında da benimsenmiş ve geleneksel bayram tatlıları arasında yerini almıştır. Farklı bölgelerde değişik tariflerle yapılan şekerbura, yerel malzemelere ve damak zevkine göre çeşitlenmiştir. Günümüzde, özellikle Ramazan Bayramı’nda yapılan ikramlar arasında önemli bir yer tutmaktadır.
Şekerbura Nasıl Yapılır?
Şekerbura yapmak, göz korkutucu görünse de aslında oldukça basit bir süreçtir. İşte evde şekerbura yapmak için ihtiyaç duyacağınız malzemeler ve adım adım yapılış aşamaları:
Malzemeler:
- Hamur İçin:
- 250 gram un
- 125 gram margarin veya tereyağı
- 1 yumurta
- 1 tatlı kaşığı sirke
- 1 tatlı kaşığı yoğurt
- Bir tutam tuz
- İç Harcı İçin:
- 200 gram ceviz içi (veya fındık)
- 100 gram toz şeker
- 1 tatlı kaşığı tarçın (isteğe bağlı)
- Şerbet İçin:
- 2 su bardağı su
- 2 su bardağı toz şeker
- Birkaç damla limon suyu
Yapılış Aşamaları:
- Hamurun Hazırlanması: Un, tuz, margarin ve diğer hamur malzemelerini bir kaba alın. Yumuşak bir hamur elde edene kadar yoğurun. Hamuru streç filme sararak buzdolabında yaklaşık 30 dakika dinlendirin.
- İç Harcın Hazırlanması: Cevizleri veya fındıkları ince bir şekilde kıyın. Toz şeker ve isteğe bağlı olarak tarçın ile karıştırın.
- Hamurun Açılması: Dinlenen hamuru buzdolabından çıkarın ve un serpilmiş bir yüzeyde ince bir şekilde açın. Hamur ne kadar ince olursa, şekerbura o kadar lezzetli olur.
- Şekerburaların Şekillendirilmesi: Açtığınız hamurdan daireler kesin. Her bir dairenin ortasına iç harcından koyun ve kenarlarını kapatın. Hamurun kenarlarını iyice sıkıştırarak şekil verin.
- Pişirme: Önceden ısıtılmış 180 derece fırında, üzeri altın rengi alana kadar yaklaşık 20-25 dakika pişirin.
- Şerbetin Hazırlanması: Şeker ve suyu bir tencerede kaynatın. Kaynadıktan sonra birkaç damla limon suyu ekleyin ve şerbeti 10 dakika daha kaynatın. Fırından çıkan sıcak şekerburaların üzerine soğuk şerbeti dökün.
Şekerbura Çeşitleri ve Bölgesel Farklılıklar
Şekerbura, Türkiye’nin farklı bölgelerinde çeşitli tariflerle yapılmaktadır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sıklıkla tercih edilen bir tatlıdır. Her bölgenin kendine özgü malzemeleri ve yapım teknikleri bulunmaktadır. İşte bazı bölgesel şekerbura çeşitleri:
Azerbaycan Şekerburası
Azerbaycan mutfağında da sıkça yapılan şekerbura, Türk versiyonuna benzer fakat genellikle daha zengin iç harçlar kullanılır. İç harcı genellikle ceviz, badem veya fındık karışımından oluşur. Ayrıca, bu şekerbura genellikle farklı şekillerde hazırlanarak sunulur ve üzeri genellikle özel motiflerle süslenir.
Kars Şekerburası
Kars yöresine özgü şekerbura, daha yoğun bir tat profiline sahiptir. Hamurunda yoğurt ve sirke kullanılarak daha gevrek bir doku elde edilir. İç harcı da genellikle bol miktarda şekerle tatlandırılmış ceviz içinden yapılır.
İç Anadolu Şekerburası
İç Anadolu Bölgesi’nde yapılan şekerbura genellikle daha sade ve hafif bir tarifle hazırlanır. Hamurunda un ve tereyağı dışında fazla malzeme kullanılmaz. İç harcı ise genellikle sadece ceviz ve şekerden oluşur.
Şekerburanın Sunumu ve İkramı
Şekerbura, görselliği ile de dikkat çeken bir tatlıdır. Pişirme işlemi tamamlandıktan sonra, şekerburalar genellikle sıcak servis edilir. Üzerine serpilmiş ceviz parçaları veya hindistan cevizi ile süslenebilir. Bayramlarda misafirlere ikram edilen bu tatlı, yanında çay veya Türk kahvesi ile mükemmel bir uyum sağlar.
Özellikle bayram sofralarında yerini alan şekerbura, misafirlerin beğenisini kazanacak bir ikramdır. Sunum sırasında, tatlının üzerindeki şerbetin, tatlının hamurunu yumuşatıp zengin bir lezzet katacağını unutmayın. Ayrıca, özel günlerde kişisel dokunuşlar ekleyerek sunumunuzu daha da güzelleştirebilirsiniz.
Bir yanıt yazın