Etken Edilgen İngilizce: Anlamı ve Kullanım Alanları

İngilizce dilinde fiiller, etken ve edilgen olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Bu ayrım, cümlelerdeki eylemin kim tarafından gerçekleştirildiği veya eylemin kimin üzerinde gerçekleştiği ile ilgilidir. Bu yazıda, etken ve edilgen yapıları detaylı bir şekilde inceleyecek, kullanım alanlarını ve örnek cümlelerle açıklamalar yapacağız.

Etken Fiiller Nedir?

Etken fiiller, cümlede öznenin eylemi doğrudan gerçekleştirdiği durumlardır. Yani, özne eylemi yapan, nesne ise eylemden etkilenen kişidir. Etken yapılar, genellikle daha direkt ve güçlü bir anlatım sağlar. Örneğin, “Ali kitabı okuyor.” cümlesinde “Ali” özne, “okuyor” fiil ve “kitabı” nesnedir. Burada Ali, eylemi gerçekleştiren kişidir ve dolayısıyla cümle etken bir yapıya sahiptir.

Etken fiiller genellikle aşağıdaki şekilde yapılandırılır:

• Özne + Fiil + Nesne

Etken fiiller, yalnızca basit cümlelerde değil, karmaşık yapılar içinde de kullanılabilir. Örneğin:

“Ali ve Ayşe, parkta koşuyorlar.” cümlesinde, “Ali ve Ayşe” özne, “koşuyorlar” fiil, “park” ise eylemin yapıldığı yerdir.

Edilgen Fiiller Nedir?

Edilgen fiiller, öznenin eylemi doğrudan gerçekleştirmediği, bunun yerine eylemin özne üzerinde gerçekleştiği durumlardır. Edilgen yapılar, eylemin kimin tarafından yapıldığına dair bilgi vermek yerine, eylemin kim üzerinde gerçekleştiğine odaklanır. Örneğin, “Kitap Ali tarafından okundu.” cümlesinde “kitap” özne, “okundu” fiil ve “Ali” ise eylemi gerçekleştiren kişidir. Burada kitap, eylemin nesnesidir ve cümle edilgen bir yapıya sahiptir.

Edilgen fiiller genellikle aşağıdaki yapıda kullanılır:

• Özne + Be Fiili + Fiilin 3. Hali + (Tarafından) + Eylemi Gerçekleştiren

Örneğin:

“Ev, inşaat şirketi tarafından yapıldı.” cümlesinde, “Ev” özne, “yapıldı” fiil, “inşaat şirketi” ise eylemi gerçekleştiren kişidir.

Etken ve Edilgen Yapılar Arasındaki Farklar

Etken ve edilgen yapıların en belirgin farkı, cümlede eylemi kimin gerçekleştirdiğidir. Etken yapılar doğrudan eylemi ifade ederken, edilgen yapılar eylemin kimin tarafından yapıldığını göstermek için kullanılır. Bu durum, cümlenin anlamını ve vurgusunu önemli ölçüde etkileyebilir.

Bir diğer önemli fark, cümlenin yapısıdır. Etken cümlelerde özne her zaman eylemi gerçekleştiren taraftır. Edilgen cümlelerde ise özne, eylemi geçiren ya da etkilen kişidir. Bu nedenle, edilgen cümleler genellikle daha resmi veya akademik bir dil kullanımı gerektiren durumlarda tercih edilir.

Örneğin:

• Etken: “Öğrenci sınavı geçti.”
• Edilgen: “Sınav, öğrenci tarafından geçildi.”

Burada, etken cümlede öğrenci eylemi gerçekleştiren, edilgen cümlede ise sınav eylemin hedefi olarak ön plana çıkmaktadır.

Etken ve Edilgen Kullanım Alanları

Etken ve edilgen yapılar, farklı bağlamlarda kullanılabilir ve belirli bir amaca hizmet eder. İşte bu yapıların bazı kullanım alanları:

Günlük Konuşma

Günlük konuşmalarda etken yapılar daha yaygın olarak kullanılır. İnsanlar genellikle eylemi kimin gerçekleştirdiğini açıkça ifade etmeyi tercih eder. Bu durum, iletişimi daha anlaşılır hale getirir. Örneğin, “Ben elmayı yedim.” gibi basit ve doğrudan bir ifade, günlük dilde sıkça karşılaşılır.

Akademik Yazım

Akademik yazılarda ise edilgen yapılar daha sık kullanılır. Bu, çalışmalarda tarafsızlık ve nesnellik sağlamak adına tercih edilir. Örneğin, “Araştırma sonuçları, birçok bilim insanı tarafından incelendi.” cümlesi, bilimsel bir metinde daha uygun bir dil kullanımıdır.

Hukuk Metinleri

Hukuk metinlerinde de edilgen yapılar yaygın olarak kullanılır. Bu, yasal yükümlülükleri ve eylemlerin kimin tarafından yapıldığını belirsiz hale getirerek resmi bir dil oluşturur. Örneğin, “Sözleşme, taraflar arasında imzalanmıştır.” gibi ifadeler, hukuki metinlerde sıkça rastlanan örneklerdir.

Resmi İletişim

Resmi yazışmalarda da edilgen yapılar tercih edilir. Bu, cümlelerin daha resmi bir havada olmasını sağlar. Örneğin, “Başvuru formu, ilgili birim tarafından değerlendirilecektir.” cümlesi, resmi bir yazışmada kullanılacak uygun bir ifadedir.

Sonuç olarak, etken ve edilgen yapılar, İngilizce dilinde önemli bir yere sahiptir. Doğru yapıların seçilmesi, cümlenin anlamını ve etkisini önemli ölçüde değiştirebilir. Kullanım alanları ve bağlama göre etken veya edilgen yapıları tercih etmek, etkili bir iletişim için gereklidir.