1. Yüksek Gerilim Sistemleri Ustalık Belgesi Nedir?

Yüksek gerilim sistemleri ustalık belgesi, Türkiye’de enerji iletim ve dağıtım sistemlerinde çalışacak nitelikli kişilerin sahip olması gereken resmi bir belgedir.
Bu belge, özellikle 1.000 Volt üzeri elektrik sistemleriyle doğrudan çalışan tekniker, teknisyen ve ustaların yetkinliğini kanıtlayan önemli bir mesleki yeterlilik göstergesidir.
Yüksek gerilim sistemleri; trafo merkezleri, enerji nakil hatları, dağıtım panoları gibi hayati alanları kapsar ve bu sistemlerde çalışmak ciddi teknik bilgi ve deneyim gerektirir.

Ustalık belgesi, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) onaylı mesleki eğitim merkezleri veya Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yetkilendirilmiş kurumlardan alınabilir.
Belge sahibi kişiler; kamu kurumlarında, özel enerji firmalarında, OSB’lerde (Organize Sanayi Bölgeleri), endüstriyel tesislerde ve şantiyelerde görev alabilir.

2. Belge Almak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

Yüksek gerilim ustalık belgesine sahip olabilmek için bireylerin bazı temel şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar, hem teknik bilgi düzeyini hem de mesleki deneyimi kanıtlamaya yöneliktir:

• En Az Lise Mezuniyeti: Elektrik veya elektronik alanında meslek lisesi mezunu olmak önceliklidir. Teknik lise, endüstri meslek lisesi veya dengi okullardan mezun olunmalıdır.
• İlgili Alanda Tecrübe: Genellikle en az 2 yıl yüksek gerilim sistemlerinde çalışmış olmak istenir. Bu süre, iş yerinden alınacak deneyim belgeleriyle ispatlanmalıdır.
• Mesleki Eğitim Merkezi Onayı: MEB’e bağlı mesleki eğitim merkezlerinden ustalık sınavına girilmesi gereklidir. Başarılı olunması durumunda resmi “Ustalık Belgesi” alınabilir.
• MYK Belgesi: Alternatif olarak MYK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarda yapılan teorik ve pratik sınavlar sonucunda Mesleki Yeterlilik Belgesi (Seviye 4 veya 5) alınabilir.

Bu şartlar, yüksek gerilim gibi hayati riskler barındıran bir alanda çalışacak bireylerin yeterliliğini garanti altına almak için oldukça önemlidir. Belgesiz olarak bu alanlarda çalışmak hem yasal hem de iş güvenliği açısından büyük riskler taşır.

3. Belgenin Sağladığı Avantajlar

Yüksek gerilim sistemleri ustalık belgesi, hem bireysel kariyer gelişimi hem de işveren açısından önemli avantajlar sağlar. Bu belgeye sahip olmanın başlıca faydaları şunlardır:

• Yasal Yetkinlik: Belge, kişiye yüksek gerilim sahalarında resmi olarak çalışabilme yetkisi verir.
• İş Güvencesi: Belgeli çalışanlara olan talep, belgesizlere göre çok daha fazladır. Enerji sektöründeki büyük firmalar, belgeli personel çalıştırmak zorundadır.
• Maaş Artışı: Sertifikalı ustalar, belgeleri sayesinde daha yüksek maaş ve sosyal haklardan faydalanabilirler.
• İSG Uyumlu Çalışma: Belge, aynı zamanda İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatına uygunluk açısından işverenleri rahatlatır.
• Kariyer Gelişimi: Ustalık belgesi, bireyin kariyerinde bir üst seviyeye çıkmasına olanak tanır. Kendi iş yerini açma veya ustabaşı pozisyonlarında çalışma şansı doğar.

4. Belge Nereden ve Nasıl Alınır?

Yüksek gerilim ustalık belgesi almak için izlenmesi gereken birkaç adım vardır. Bu süreç, hem teorik hem de pratik sınavları kapsar:

1. Başvuru: MEB’e bağlı Mesleki Eğitim Merkezleri veya MYK onaylı sınav merkezlerine başvurulur.
2. Sınav Süreci: Yazılı ve uygulamalı sınavlar yapılır. Yazılı sınavda elektrik-elektronik teorisi, yüksek gerilim güvenlik önlemleri gibi konular sorulur. Uygulamalı sınavda ise bağlantı, ölçüm ve sistem kurulumları değerlendirilir.
3. Belge Teslimi: Sınavlardan başarılı olan adaylara resmi ustalık belgesi veya MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi verilir.
4. Geçerlilik: MEB onaylı belgeler süresiz geçerlidir. MYK belgeleri genellikle 5 yıl geçerlidir ve yenilenmesi gerekebilir.

Bu süreç sonunda alınan belge, sadece Türkiye’de değil, uluslararası projelerde de kullanılabilir. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleriyle yapılan ortak projelerde MYK belgeleri tercih edilmektedir.